Tytułem wstępu
W ramach Poradnika dla zadłużonych postaram się skrótowo opisać najważniejsze rzeczy z punktu widzenia osoby zadłużonej lub osoby przeciwko której wniesiono sprawę do sądu. W ramach pierwszej części poradnika postaram się wyjaśnić kwestię nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym lub nakazowym. Tym samym mam nadzieję, że lektura niniejszego artykułu pozwoli uchronić czytelników od negatywnych skutków uprawomocnienia się nakazu zapłaty.
Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym lub nakazowym – czym to się różni?
Z punktu widzenia dłużnika nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym lub nakazowym może wydawać się obojętny. Jest jednak zgoła inaczej. To dwa postępowania powodują różne skutki dla dłużnika. Na czym polega zatem różnica w obu trybach i dlaczego jest istotna?
- Postępowanie upominawcze – jest to “najprostszy” tryb dochodzenia roszczenia od dłużnika określony w art. 499 k.p.c. Nie wymaga szczególnej formy dokumentów na bazie których wierzyciel wnosi pozew. Sam nakaz zapłaty po jego wydaniu nie może jednak stanowić podstawy prowadzenia egzekucji.
Dopiero z momentem uprawomocnienia tj. upływu 2 tygodni od daty doręczenia wierzyciel może wystąpić o nadanie takiemu nakazowi klauzuli wykonalności. Dopiero zaś po uzyskaniu klauzuli wierzyciel może skierować sprawę do komornika celem egzekucji.
Należy jednak zauważyć, że Sąd nie może wydać nakazu zapłaty jeżeli:
– roszczenie jest oczywiście bezzasadne
– twierdzenia co do faktów budzą wątpliwość
– zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego - Postępowanie nakazowe – ten tryb postępowania wymaga przedstawienia przez wierzyciela dokumentów w określonej formie (art. 485 k.p.c.). Sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, gdy roszczenie jest stwierdzone:
– dokumentem urzędowym
– zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem
– wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu
– wekslem, czekiem, albo
– umową wraz z dowodem spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego oraz fakturą (dotyczy przedsiębiorców)
Podsumowując: W postępowaniu upominawczym wierzyciel musi czekać na uprawomocnienie się nakazu zapłaty i dopiero wówczas może wnosić o nadanie klauzuli wykonalności celem skierowania sprawy do komornika. W postępowaniu nakazowym zaś, wierzyciel może bez czekania na uprawomocnienie nakazu zapłaty złożyć do komornika wniosek o wszczęcie postępowania zabezpieczającego (poprzez np. zajęcie rachunków bankowych itd.).
Jak sprawdzić rodzaj postępowania?
Najprościej spójrz na nagłówek nakazu zapłaty. Poniżej zamieściłem po jednym przykładzie nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym oraz upominawczym.
Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym
Po lewej stronie jest nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym – został on skierowany do postępowania zabezpieczającego (wykonywanego przez Komornika) od razu po jego wydaniu. Jednocześnie jednak w terminie 2 tygodni od jego doręczenia złożyliśmy zarzuty wraz z wnioskiem o wstrzymanie zabezpieczenia (zajęcia Komornika).
Nakaz po prawej stronie – w postępowaniu upominawczym – nie uprawomocnił się, gdyż w terminie 2 tygodni od jego doręczenia złożyliśmy sprzeciw. Stąd też wierzyciel nie mógł skierować sprawy do Komornika celem zabezpieczenia i sprawa musiała zostać rozpoznana przez Sąd.
Podsumowanie
Rozpoznanie odpowiedniego trybu jest dla dłużnika istotne z punktu widzenia kroków jakie musi podjąć by bronić się przed sądem. W przypadku postępowania upominawczego jest to sprzeciw od nakazu zapłaty, zaś w przypadku trybu nakazowego przepisy wymagają przygotowania zarzutów od nakazu zapłaty. Opcjonalnie można złożyć wniosek o wstrzymanie postępowania zabezpieczającego (w sytuacji, gdy np. wierzyciel dokonał zajęcia komorniczego rachunków bankowych lub innych składników majątku).
W przypadku wątpliwości, co do przysługujących możliwości działania zachęcam do kontaktu poprzez formularz kontaktowy lub bezpośrednio e-mail.
W następnej części poradnika postaram się opisać na co zwrócić uwagę, gdy otrzymamy z sądu nakaz zapłaty lub wyrok. Jakie są terminy, od kiedy je liczyć oraz gdzie należy szukać informacji lub pomocy.